Ruslar eğitimli, bilgin ve sanatçı bir halk ama büyük ressam ve romancıların torunları durgun. Akademinin icatları ve laboratuvarlarda elde ettikleri bilgiler sanayiye dökülemiyor. Rus halkı bizim şark komşumuz olan iranlılar gibi kültürel mirasına ve bil.
Avrupa birliği gibi birliklerin içine girmek gerekir, fakat bunlara fazla bağlanmama, yani her an bavulu hazır iç güveyisi gelin kız durumunda girmeniz gerekir ki, bir kriz anında avi kolayca terk edebilesiniz veya hayatınıza devam edebilesiniz.
Türkiye'nin sınırları bakımından, içindeki problemleri bakımından batı avrupa modelleriyle benzeşir yanları yoktur.
Bünyesine girmek istediğimiz dünya (avrupa birliği) eğitimde geridir, gerilemekte değil, geridir.
Cumhuriyet türkçe'dir, niye türkçe'dir; çünkü cumhuriyetin kökü "cumhur", cemaat anlamında "people" anlamında "congregation" anlamında bir arapça kelimedir; ama o kelimeden cumhuriyet ve cumhuriyet rejimini türeten türklerdir. Binâenaleyh mefhumun içerisi.
Şarktaki gibi her sokağın ötesinde bir başka cemaat, her kapının arkasında başka dil, her semtte ayrı bir din gibi şeyler görünmez batı avrupa'da... Bu muhtelif kavimlerin birlikte yaşama meselesi akdeniz ortadoğu toplumlarına hastır. Hindistan alt kıtası.
(mustafa kemal atatürk'ün sofya operası'nda izlediği bir icradan sonra sarf ettiği "adamların bizi balkan savaşı'nda niye yendiklerini anladım" sözünün şerhi mahiyetindedir. ).
Bir opera eserini icra eden cemiyet, bir çok işi topluca yapabilme ve örgütlenme kâbiliyetine sâhip demektir.
Liyakata dayanan terfi sistemi tıpkı eski cemiyetteki gibi devam etmektedir ve dolayısıyla da bu toplumda tıpkı eski osmanlı sistemi gibi sınıflaşma meydana gelmemektedir. Yani o anlamda bir sınıflaşma, sâdece belirli sınıfların hâkim olduğu ordular ortay.
Osmanlı cemiyeti'nde şunu açık söyleyelim, klâsik devir "islâm devri" dediğimiz -abbasiye devri" ve "orta asya"da timurlenk ve onun oğulları uluğ bey zamanında süren klâsik parlak ilmî gelenek bitmiştir. Osmanlı dönemi bu klâsik ilmi geleneğin parlak olar.